Αναδημοσίευση άρθρου στο Περιοδικό “Θέματα Παιδείας” – τεύχος 12.

 

• Εισαγωγή της Σύνταξης του περιοδικού.

Η δημοσίευση αυτών των προβληματισμών εντάσσεται στην προσπάθεια να διασαφηνιστεί η παιδαγωγική αποστολή του εκπαιδευτικού, από κοινωνική κι επιστημονική άποψη. Ξεκινήσαμε στο τεύχος 8/ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ με το άρθρο για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού στο κατώτερο τμήμα του Δωδεκάχρονου σχολείου Βασικής Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης και συνεχίσαμε στο τεύχος 9/ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ με το Φιλόλογο Παιδαγωγό στο Ενιαίο Δωδεκάχρονο Βασικό Υποχρεωτικό Σχολείο.

Ο συγγραφέας, με αφετηρία την ανάγκη ενός σχολείου που θα έχει σκοπό την ολόπλευρη διαμόρφωση της προσωπικότητας κάθε μαθητή, εξετάζει τον εκπαιδευτικό των Μαθηματικών όχι σαν προγυμναστή εισαγωγικών εξετάσεων επιλογής αλλά σαν πραγματικό παιδαγωγό. Εκθέτοντας την κοινωνική αναγκαιότητα ενός διαφορετικού σχολείου, προσπαθεί να θεμελιώσει τον επιστημονικό χαρακτήρα και το περιεχόμενο της εφαρμοσμένης επιστήμης του Μαθηματικού Παιδαγωγού (αποτέλεσμα της σύνθεσης των επιστημών της Παιδαγωγικής, Ψυχολογίας και των Μαθηματικών και με το απαραίτητο φιλοσοφικό υπόβαθρο για την εκπλήρωση της συγκεκριμένης κοινωνικής λειτουργίας).

Η επιστημονική αυτή θεμελίωση έρχεται σε αντίθεση με την προσπάθεια των κυβερνώντων να διαχωρίσουν την Παιδαγωγική από την επιστημονική επάρκεια του εκπαιδευτικού, υποβαθμίζοντας την εκπαίδευση και τη λειτουργία του. Χαρακτηριστικό είναι ότι στο σχέδιο εργασίας Συνεδρίου, που προγραμματίζεται στο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ, σχετικά με την εκπαίδευση κι επιμόρφωση του εκπαιδευτικού διατυπώνεται η κατευθυντήρια θέση για «σαφή διάκριση μεταξύ της ακαδημαϊκής γνώσης και της απαραίτητης επαγγελματικής κατάρτισης». Αντί η κατάρτιση του Μαθηματικού Παιδαγωγού να αντιμετωπίζεται με επιστημονικούς όρους – να πραγματοποιείται εξολοκλήρου στο πανεπιστήμιο, σε τμήματα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης για δασκάλους μαθηματικούς μέσα από παιδαγωγικές σχολές – σήμερα παρατηρούμε την απόσπασή της από τις επιστημονικές σπουδές. Η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών στα μαθηματικά τμήματα των πανεπιστημίων αντιμετωπίζεται αποσπασματικά, με μεμονωμένα μαθήματα παιδαγωγικών και διδακτικής σε προπτυχιακό επίπεδο, ενώ σε μεταπτυχιακό επίπεδο προσθέτουν δύο εξάμηνα για ξεχωριστό πιστοποιητικό παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας. Η εκπαίδευση αυτή σχετικά καλύπτει τις ανάγκες του σημερινού μέσου σχολείου-φροντιστηρίου, που είναι εξαρτημένο από τις εισαγωγικές εξετάσεις για τα ΑΕΙ, με μοιραία κατάληξη τη μετατροπή του σε επιλεκτικό χώρο προετοιμασίας των συριανών ειδικών.

Ο συγγραφέας όμως ξεκινάει από την αναγκαιότητα ενός σχολείου Βασικής-Γενικής εκπαίδευσης με πολυτεχνικό ορίζοντα και χαρακτήρα. Η πολυτεχνική εκπαίδευση- όρος της σοσιαλιστικής παιδαγωγικής- δεν είναι ειδική επαγγελματική, αλλά αντίθετα η αναγκαία γενική εκπαίδευση της εποχής μας, που επιδιώκει να γνωρίσει στον κάθε μαθητή τις Βάσεις των επιστημών που εφαρμόζονται σε όλους τους βασικούς κλάδους της σύγχρονης  παραγωγής και να τον μορφώσει δραστήρια και σφαιρικά, χωρίς μονομέρειες, σε αρμονική και ισορροπημένη προσωπικότητα.

Σε ένα τέτοιο σχολείο έχει θέση η διαλεκτική διδακτική των Μαθηματικών, που συνδέει τη θεωρία με την πράξη και κάνει το μάθημα αγαπητό κι ωφέλιμο για την ενεργητική αντιμετώπιση της ζωής. Ο συγγραφέας αντλώντας μεθοδολογικά από τη μεγάλη ανατροπή που προήλθε από τη Γεωμετρία του Λομπατσέφσκι και των επιτευγμάτων της σοβιετικής κυρίως επιστήμης, οδηγείται στην απαίτηση η διδασκαλία των Μαθηματικών στο σχολείο να μη στηρίζεται στην αξιωματική- παραγωγική μέθοδο (εφόσον τα ίδια τα Μαθηματικά δεν αναπτύσσονται έτσι) αλλά στην επιστημονική γνωριμία-σύνδεσή τους με την πραγματικότητα. Άλλωστε «δεν υπάρχει κλάδος των Μαθηματικών, όσο αφηρημένος και αν είναι, που δεν θα εφαρμοστεί κάποια μέρα σε φαινόμενα του πραγματικού κόσμου» (Lobachevski).

Το άρθρο του Κώστα Φιλιππίδη ελπίζουμε να προκαλέσει ουσιαστική συζήτηση για τη μαθηματική εκπαίδευση στη χώρα μας αλλά και για διαφορετική αντιμετώπιση των σχολικών μαθηματικών. Ιδιαίτερη σημασία δίνουμε στις επισημάνσεις του συγγραφέα για το λαϊκό παιδαγωγό, που διαμορφώνεται στην κοινωνικοπολιτική δραστηριότητα για το σχολείο των σύγχρονων λαϊκών αναγκών, με την προσεκτική του προσπάθεια για γενική επιστημονική θεώρηση της πραγματικότητας και την εξάντληση όλων των μέσων για την πραγμάτωση της παιδαγωγικής του αποστολής.

 

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο κατεβάζοντας το pdf παρακάτω

Ο Μαθηματικός Παιδαγωγός για το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Βασικό σχολείο γενικής – πολυτεχνικής εκπαίδευσης.